1. SUMBER NILAI MORAL
   1. semua agama mempunyai nilai-nilai murni yang dipegang kuat serta diamalkan
      1. nilai-nilai murni yg terdapat dlm agama islam juga terdpt dlm agama lain
2. PENYATU MANUSIA
   1. agama sebagai satu kepercayaaan & sistem kehidupan yang menyeluruh kerana segala amalan, ekonomi, politik dan sebagainya - berlandaskan apa yg disyariatkan oleh agama
      1. jika perkara di atas dipraktikkan, keharmonian & perpaduan dapat dicapai.
         1. nota
            1. agama mempunyai fungsi integratif yg mengandungi nilai-nilai pemersatuan dalam setiap doktrinnya.
3. PENDORONG & PENGESAHAN PROGRAM PEMBANGUNAN
   1. golongan agama - peranan penting dalam pembangunan sosial budaya
      1. nota
         1. pengesahan daripada golongan agamawan memberi dorongan & keyakinan terhadap program yg dilaksanakan tidak terdapat unsur yang bercanggah dengan islam
4. FAKTOR PEMANGKIN SEMANGAT KEBANGSAAN
   1. MEHDEN (1968) - agama merupakan salah 1 faktor dalam menyemarakkan semangat kebangsaan di FILLIPINA, MALAYSIA & BURMA.
      1. agamawan/ulama - memainkan peranan penting dlm gerakan nasionalis di malaysia sebelum & selepas negara mencapai kemerdekaan
         1. nota
            1. GERAKAN ISLAH/KAUM MUDA - dicetuskan oleh golongan intelektual yg dipelopori oleh mereka yg mendapat pendidikan dri TIMUR TENGAH. turut mencetuskan kesedaran kebangsaan melalui penulisan.
            2. CONTOH
            3. SAUDARA
            4. PENGASUH
            5. AL-IKHWAN
            6. NERACHA
            7. MAJALAH AL-IMAM
5. MEMUPUK PERPADUAN NASIONAL
   1. GEERTZ (1973) - pembentukan negara berdaulattimbul kerana faktor sentimen primordial. Agama & etnik merupakan 2 ASPEK terpenting
      1. nota
         1. islam memiliki pengalaman dalam mengelola pluraliti ( PIAGAM MADINAH) yg dapat menjelaskan bagaimana perjanjian untuk hidup bersama, membangun masyarakat yg adil, aman & sejahtera berjaya dilakukan
6. KEWUJUDAN TAMADUN
   1. TAMADUN LAMPAU - memperlihatkan kedudukan ahli agama yg berperanan penting dalam urusan pentadbiran kerajaan.
      1. agamawan merupakan orang kanankepada RAJA yang bertanggugjawabmemberi nasihat & pandangan kpd pemerintah negara
         1. nota
            1. MESOPOTAMIA - raja dianggap sebagai tuhan / wakil tuhan
            2. TAMADUN MESIR - firaun sebagai anak Amon Re ( tuhan matahari )
7. FUNGSI PEMERINTAHAN
   1. agama : pentadbiran kerajaan
      1. contoh
         1. KERAJAAN MESIR PURBA - pemerintahan diperkuatkan dengan peranan agamawan / ulama yg menerajui institusi agam & sebagai penasihat kepada raja.
            1. TAMADUN MESOPOTAMIA - agamawan / pendeta adalah sebagai penasihat kepada raja & sistem pemerintahan beraja berbentuk teokrasi.
            2. ZAMAN KESULTANAN MELAYU MELAKA - agamawan terlibat dalam hal ehwal agama & sebagai penasihat kepada sultan
            3. MALAYSIA - institusi agama mempunyai perana tersendiri dalam pentadbiran negara dan negeri ( memberi sokongan kpd pemerintah & memelihara aturan pemerintahan & adat resam )
8. BERPERANAN MENGEMBANGKAN KESENIAN
   1. kesenian dalam islam bertunjangkan kepada mengesakan tuhan.
      1. setiap etnik mempunyai kesenian mereka yg tersendiri.
         1. setiap jenis kesenian mempunyai nilai estetika yg tersendiri
            1. kesenian islam - menekan konsep tauhid yg berfungsi sebagai 1 medium yg menzahirkan kehadiran& sifat-sifat nama ALLAH secara abstrak, mencerminkan keindahan & kepelbagaian.
            2. kesenian agama lain - dapat dilihat di bangunan serta rumah-rumah ibadat mereka ( kuil, tokong & wat.)
9. bertindak sebagai ketua agama & berkuasa melantik & membentuk pentadbiran. Menyembah banyak tuhan / dewa - dewi.
10. agama memainkan peranan dlm kesenian bagi setiap kebudayaanbangsa yg terdapat di MALAYSIA
11. CONTOH
    1. BUDDHA
       1. mengutarakan konsep belas kasihan pada semua makhluk
       2. mengatasi NAFSU dengan melalui Jalan Mulia Berlapis Lapan
    2. HINDU
       1. 4 konsep utama
          1. DHARMA
             1. tugas & tanggungjawab setiap insan
          2. SAMSARA
             1. berulang, kelahiran semula, hidup & mati
          3. KARMA
             1. ketika hidup & menetukan hidup selepas MATI
          4. MOKSHA
             1. kebebasan daripada putaran kelahiran & kematian
    3. KRISTIAN
       1. mementingkan tingkah laku yg baik - semua perkara akan diadili
       2. mencintai tuhan dengan seluruh jiwa & raga
       3. mencintai jiran sebagaimana kita mencintai diri sendiri
       4. berperanan sebagai kod etika dan aturan