1. ZMIANY FIZYCZNE
   1. WZROK -
      1. mnniej krwi w gałce ocznej; powiększenie plamki ślepej; utrata elastyczności źrenicy,
      2. utrata wzroku = utrata samodzielności --> depresja
   2. MÓZG - redukcja sieci dendrytów, utrata plastyczności synaptycznej - wydłużony czas reakcji
   3. SŁUCH - utrata zdolności odbierania dźwięków; trudność z dźw. wysokimi i niskimi, możliwy - nieustanny szum
   4. WĘCH I SMAK - doznania smakowe tracą intensywność
   5. ZMIANY AKTYWNOŚCI DOBOWEJ
   6. ZMIANA STYLU ŻYCIA
      1. inny obraz siebie; spowolnienie; zaburzenia równowagi, spadek aktywności seksualnej
      2. wskazane: ćwiczenia oporowe (praca w ogrodzie)
2. PROCESY POZNAWCZE
   1. spowolnienie w większości P.P.
      1. wolniejsza pamięć i przypominanie, upośledzienie pamięci kontekstualnej; trudności z koncentracją; choroby somatyczne; problem w poszukiwaniu rozwiązan
   2. wpływ otoczenia
   3. teoria KRANCOWEGO SPADKU - KLEEMEIER
      1. 5-7lat przed śmiercią
   4. REGULACJA EMOCJONALNA
      1. stres, świadomość śmierci,
      2. dystans do życia
         1. regulacja emocji
      3. SELESKTYWNOŚC SPOŁECZNO - EMOCJONALNA
      4. poczucie ograniczonego czasu
      5. istotna - całościowa ocena własnych doświadczen
      6. 4 typy rozwoju emocjonalnego: osiągający; zachowawczy; poszukujący; zubożony --> kwestie samokontroli emocjonalnej
   5. pamięć, zdolności analityczne, zasób słownictwa - zróżnicowane
      1. trening
3. 3 ETAPY
   1. 60 - 75 r.ż. młodsi starsi
   2. 75-85 r.ż. starsi starsi
   3. po 85 r.ż. najstarsi starsi
4. FUNKCJONOWANIE SPOŁECZNE - STYL ŻYCIA
   1. obraz samego siebie
      1. AGEIZM - Bulter - negatywne, stereotypowe postawy wobec starszych
      2. SAMOOCENA
         1. utrata stabilności w okresie środkowej dorosłości
         2. zwiększenie samokrytyki
         3. krytyczne spojrzenie = mniej stabilna samoocena
         4. kobiety - z wiekiem bardziej stabilne - dorównują mężczyznom
   2. relacje społeczne - źródło dobrego samopoczucia
   3. samotność - najsilniejsze źródło cierpien
   4. porządkowanie przeszłości
   5. zależność od sprawujących opiekę - niechęć vs budowanie relacji
5. TOŻSAMOŚĆ - INTEGRALNOŚĆ TOŻSAMOŚCI
   1. tożsamość pokoleniowa
      1. typy kultury - M.Mead
         1. postfiguratywna
         2. konfiguratywna
         3. prefiguratywna - rola młodych - przyszłość, edukacja, nowe technologie
            1. brak autorytetu osób starszych
   2. KONIECZNOŚĆ REWIZJI --> DORASTANIE
      1. strefa odniesien społecznych
      2. życie erotyczne jako tabu
      3. konieczność redefinicji własnego sposobu funkcjonowania
      4. strefa zmian biologicznych
      5. negatywna konfrontacja ze stereotypami
   3. poszukiwanie wartościowej konkluzji na podsumowanie życia
   4. RELIGIJNOŚĆ
      1. pytanie o uniwersalne wartości życia
      2. E.H. Erikson - generatywność jako troska o dobro innych
      3. DUCHOWOŚĆ
         1. mądrość - umiejętność interpretacji, poszukiwanie wewnętrzne